We moeten ons de vraag stellen hoe we de inrichting van onze maatschappij het komende decennium gaan inrichten en fundamenteel aanpassen om de personele uitdagingen van de 21ste eeuw te omarmen. Transities zijn mensenwerk. We moeten zelf aan de slag.
In Nederland zijn 1 miljoen mensen bezig bezig met vrijwilligerswerk bij burgerinitiatieven, van zorg en welzijn tot aan energie, voedsel en cultuur en onderwijs. Het tegengaan van armoede of de opvang van vluchtelingen. Daar zit veel positieve verander-energie. Bij broodfondsen, zorgcoöperaties, energiecoöperaties en voedselcoöperaties. Er ontstaat daardoor een nieuwe balans tussen markt, overheid en burger. Want burgers gaan het blijkbaar zelf doen. Ze zoeken het in burgerraden en anderszins. We ontdekken dit meer en meer in de hoge maatschappelijke veerkracht die er al is. Hoe we met elkaar vluchtelingen uit Oekraïne opvangen bijvoorbeeld, of hoe in diverse wijken door bewonerscollectieven de oplossingen allang bedacht zijn. Samenkragt biedt kansen voor maatschappelijke veerkracht. We moeten meer voor elkaar gaan zorgen. Zelfregie en samensturing. De welzijn- en zorgtransitie kan in die zin niet zonder sociale transitie. Het is eigenlijk vooruit naar vroeger. Back to the future. Toen de huisarts in het dorp eigenlijk alles wist of regelde (en de dominee en de directeur van de school, hoor ik nu denken). Deze mensen zaten nog in de dorpsnetwerken van toen. Maar nu zitten juist de bewonerscollectieven in die netwerken van nu. Het sociaal weefsel ontstaat niet anders, maar organiseert zich anders. Ook digitaal met deze community als poging verbinding te leggen.